رادیوآماتوری (حرفه ای ها با حرفه ای ها کارمیکنند)

رادیو آماتوری و فعالیت‌های گسترده آن منحصر به فرد یا گروه‌های خاصی نیست بلکه متعلق به همه مردمی است که می خواهند بوسیله فن آوری بی سیم با دیگران ارتباط برقرار نمایند و همچنین مناسب کسانی است که به فنون مخابراتی و فنی و آزمایش کردن آنها به صورت عملی علاقه مند هستند. مطابق قوانین کشور ایران رادیوآماتوری نوعی ارتباط رادیوئی است که به منظور خودآموزی و تبادل اطلاعات علمی و عملی وبررسی‌های فنی ارتباطی، بین رادیوآماتورهای مجاز در دنیا، برقرار می‌گردد و رادیوآماتور کسی است که بخاطر علاقه به فن ارتباطات رادیوئی و بدون هیچ گونه نظر انتفاعی وسیاسی، با دریافت پروانه رادیوآماتوری از وزارت ارتباطات وفناوری اطلاعات نسبت به انجام آزمایشات رادیوئی به‌منظور پیشبرد فن رادیو و الکترونیک اقدام می‌نماید .

به لحاظ بکارگیری امواج رادیوئی توسط رادیوآماتورها، تمامی کشورها مقرراتی وضع نموده‌اند تا آماتورهای آن کشور قبل از اقدام به ارتباط رادیوئی آزمون‌های فنی لازم را گذرانده باشند. هدف از برگزاری پیش زمینه‌های فنی کافی برای طراحی، ساخت، نگهداری و بکارگیری تجهیزات خود را در حد بالاتر از استاندارد بدست آورده باشد تا موجب حداقل ریسک ایجاد اختلال رادیوئی در سایر سرویس‌ها گردد. همین آموزشها وآزمونهای فنی است که رادیوآماتورها را تقریباً از تمامی بکارگیرندگان واقعی طیف فرکانس متمایز می‌سازد و در نتیجه شاهد گروه کثیری از جمعیت جهان در مشاغل فعالیت‌های مختلف هستیم که در کنار آن یک رادیوآماتور نیز محسوب می‌شوند، گروه‌های جوان دانشجویان و دانش‌آموزان، اساتید دانشگاه‌ها، متخصصین رشته‌های گوناگون، سیاستمداران و شاغلین حرفه‌های عمومی، بازنشستگان و از کارافتادگان و حتی معلولین را میتوان در زمره رادیوآماتورهای جهان یافت.

رادیو آماتورهای دارای پروانه و مجوز قادر خواهند بود تا با دیگر رادیو آماتورها در سراسر کشور و یا در سراسر جهان و حتی با فضانوردان در خارج از جو کره زمین ارتباط برقرار نمایند. رادیو آماتوری شامل یک فعالیت گروهی بین‌المللی است که طی آن، آماتورها می‌توانند از گستره فرکانسی وسیعی و روش‌های ارتباطی مختلفی جهت برقراری ارتباط با دیگران بوسیله امواج رادیویی استفاده نمایند. آنها در خلال این ارتباطات، با افرادی از سن و نژاد و حرفه‌های گوناگونی آشنا می‌شوند.

امروزه بیش از 700 هزار رادیو آماتور در ایالات متحده وجود دارند و بیش از 5/2 میلیون نفر رادیو آماتور نیز در سراسر جهان وجود دارند.

ایستگاه رادیوآماتوری ایستگاه رادیو آماتوری محلی است که تجهیزات مورد نیاز جهت برقراری ارتباطات رادیویی بر روی باندهای آماتوری در آنجا فراهم آمده است. ایستگاه‌های رادیو آماتوری انواع مختلفی دارند، این ایستگاه‌ها ممکن است در یک ساختمان، بر روی یک خودرو، و یا حتی در فضا ایجاد شوند. هر ایستگاه توسط یک یا چند رادیو آماتور و با استفاده از علامت خطاب مورد بهره برداری قرار می‌گیرد.

فرکانس‌ها و روش‌های ارتباطی رادیو آماتورها از فرکانس‌های رادیویی مختلفی جهت ارتباط استفاده می نمایند که البته در برخی از کشورها، افراد عادی که رادیو آماتور نیستند ولی به این فعالیت‌ها علاقه دارند، می‌توانند به کمک دستگاه‌های گیرنده یکطرفه رادیویی به این ارتباطات گوش دهند. فرکانس‌های مورد استفاده رادیو آماتوری در مرحله اول توسط اتحادیه جهانی ارتباطات ITU و در مرحله بعدی توسط سازمان‌های تنظیم مقررات و راتباطات رادیویی هر کشور، تنظیم و توصیه می‌شوند. این فرکانس‌ها گستره وسیعی را از امواج کیلو هرتزی تا گیگاهرتزی را شامل می‌شوند که هر یک کاربرد هایی مخصوص به خود دارند و در مواقع، روش‌ها و شرایط خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال در طول روز، گستره 15 تا 27 مگاهرتزی، باند مناسبی جهت ارتباطات دور برد است ولی در طول شب، گستره 1.6 مگاهرتزی تا 15 مگاهرتزی که این امر مناسب تر خواهد بود. این باندها به امواج کوتاه معروف هستند و بر خلاف باندهای مورد استفاده در پخش رادیویی FM و یا پخش تصاویر تلویزیونی که به صورت دید مستقیم حرکت می نمایند، عمل می‌کنند و از این جهت برد آنها بیش تر از امواج رادیویی و تلویزیونی است.

رادیو آماتورها همچنین از انواع مختلفی از روش‌های ارتباطی بهره می‌گیرند، روش هایی مانند تبادل مورس، صدا، تصویر، دیجیتال و غیره. اغلب رادیوآماتورها، فعالیت خود را با روش‌های مورس و تلفنی (مکالمه) FM آغاز می‌کنند. از دیگر روش‌های پیشرفته تر رایج در برقراری ارتباط رادیو آماتوری، استفاده از سیستم‌های آماتور ماهواره‌ای است. در این روش رادیو آماتورها قادر خواهند بود تا در چندین نقطه از جهان با یکدیگر از طریق ماهواره‌هایی که نقش تکرار کننده را بر عهده دارند، ارتباط برقرار سازند.

در وضعیت‌های اضطراری و به هنگام وقوع سوانح و حوادثی همچون، سیل، طوفان، زلزله و غیره اغلب، سیستم‌های ارتباطی عمومی همچون خطوط تلفن ثابت و همراه، شبکه‌های برق رسانی و رایانه‌ای دچار اختلال و قطعی می‌شوند این درحالیست که در این شرایط، رادیوهای دوطرفه مورد استفاده رادیو آماتورها، از آنجایی که فارغ از سیم و کابل‌های دیگر شبکه‌های ارتباطی فعالیت می‌کنند، می‌توانند جایگزین مناسبی جهت برقراری ارتباطات اضطراری مورد نیاز و لازم جهت کمک به آسیب دیدگان و امداد رسانی واقع شوند.

جالب است بدانید که در ماموریت سفینه‌های فضایی، تقریبا همه خدمه سفینه، خود رادیو آماتور و دارای گواهینامه رادیو آماتوری هستند که در زمان هایی معیین، به وسیله رادیو هایی با توان خروجی 1 تا 50 وات، از کنار پنجره سفینه فضایی با دیگر رادیو آماتورها ارتباط برقرار نموده و با آنها گفتگو می‌کنند.

هر یک از علاقه مندان به فنون رادیو آماتوری، در همه جای دنیا ملزم به گذراندن دوره‌های آموزشی و آزمون‌های مربوطه جهت دریافت گواهینامه و پروانه رادیو آماتوری خواهند بود. آزمون‌ها معمولاً شامل الکترونیک، مخابرات، امواج رادیویی، و قوانین و مقررات محلی و منطقه‌ای در زمینه رادیو آماتوری است.

گواهینامه رادیو آماتوری: در اغلب کشورها، رادیو آماتورها برای کسب مجوزهای قانونی و گواهینامه رادیو آماتوری ملزم به کسب برخی از شرایط و مهارت‌ها و همچنین گذراندن آزمون‌های مربوطه هستند و از این نظر رادیو آماتوری، با دیگر سرویس‌های رادیویی عمومی نظیر باند شهروندی، و باند خانواده و غیره که نیازی به کسب مجوز ندارند، تفاوت عمده‌ای دارد اما در عوض، رادیو آماتورها قادر خواهند بود تا بر روی امواج و باندهای مختلف و با تجهیزات گسترده تری با اقصی نقاط جهان به برقراری ارتباط و فعالیت بپردازند که این امر در مورد دیگر سرویس هایی که ذکر شد مصداق ندارد.

هم اکنون جشن سالگرد صدمین سال تاسیس انجمن رادیو آماتوری ایالات متحده آمریکا در حالی برگزار می شود که، بسیاری از فن آوری های پیشرفته امروزی، رشد و تکامل خود را مدیون فعالیت های رادیوآماتورها می داند. اما رئیس انجمن ملی رادیو آماتوری آمریکا که در جشن یکصدیمین سالگرد تاسیس این انجمن سخنرانی می کند با تاسف ابراز می دارد که امروز میانه سنی رادیو آماتورهای فعال بین ۵۰ تا ۵۵ سال قرار دارد و این حقیقت تلخی است که لزوم توجه و رسیدگی با رادیو آماتوری را بیش از پیش آشکار می نماید.
همین نگرانی ها سبب شده است که انجمن ملی رادیو آماتوری آمریکا به همراه کلوپ رادیویی این کشور برنامه هایی را برای جلب توجه و جذب جوان تر ها به این موضوع را در اولویت های اصلی خود قرار دهند. امروزه شبکه اینترنت، تلفن های سلولی، و برخی از تجهیزات بازی های ویدئویی که حتی قابلیت VOIP نیز دارا هستند، امکان میان بر زدن در کره خاکی و برقراری ارتباط ساده و کم خرج را برای همگان فراهم آورده اند.
● این فقط یک سرگرمی نیست!

با تشکر ( اقدسی - قنبری )